Blog

De gevolgen van de uitspraak van de Hoge Raad over de heffing van box 3 vermogen

vrijdag 20 mei 2022

Op 24 december 2021 heeft de Hoge Raad zich al uitgesproken over de manier waarop sinds 2017 het box 3 vermogen wordt belast. Volgens de Hoge Raad is het systeem van het belasten van een fictief rendement in box 3 in strijd met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Bij de vermogensrendementsheffing is volgens de Hoge Raad namelijk sprake van schending van het eigendomsrecht en het verbod op discriminatie. Daarom mag alleen het werkelijke rendement op het vermogen worden belast (in plaats van het fictief rendement) en moeten de gedupeerden rechtsherstel krijgen.

Vandaag heeft de Hoge Raad nader uitgelegd wat de uitspraak van december vorig jaar betekent voor belastingplichtigen van wie de aanslag Inkomstenbelasting voor de jaren 2017 en 2018 onherroepelijk vaststaat. Heb jij box 3 vermogen? Ben je benieuwd wat dit voor verdere consequenties heeft en wat jij nu het beste kunt doen? Lees dan zeker verder. Onze fiscalisten praten je graag bij!

Wie komt voor rechtsherstel / compensatie in aanmerking?

Over het belasten van een fictief rendement (in plaats van belasten van het werkelijk rendement) wordt al jarenlang geprocedeerd. Voor de belastingplichtigen die over de jaren 2017 t/m 2020 meelopen in de massaal bezwaarprocedures heeft de Belastingdienst in februari gezegd dat de bezwaren gegrond verklaard worden en dat er herstel voor box 3 zal plaatsvinden. Naast de belastingplichten die hebben meegedaan in de massaal bezwaarprocedure, geldt het rechtsherstel óók voor degenen die op andere wijze tijdig bezwaar hebben aangetekend bij de Belastingdienst over de jaren 2017 t/m 2020. Verder geldt het rechtsherstel ook voor iedereen waarvan op 24 december 2021 nog aangiften Inkomstenbelasting voor de jaren 2017 t/m 2020 openstonden (dus waarvoor nog geen definitieve aanslag was opgelegd).

Wat als je niet tijd bezwaar hebt gemaakt?

Heb je over de jaren 2017 t/m 2018 wél een definitieve aanslag gekregen, maar niet tijdig bezwaar gemaakt? Dan kom je helaas niet in aanmerking voor rechtsherstel en heb je ook geen recht op ambtshalve vermindering van de aanslag. De Hoge Raad heeft dit vandaag (vrijdag 20 mei 2022) geoordeeld. De onjuistheid van de aan de belastingplichtige opgelegde aanslagen voor de jaren 2017 en 2018 vloeit namelijk voort uit het box 3-arrest van 24 december 2022, terwijl de aanslagen op die datum al onherroepelijk waren. Het is nog niet helemaal duidelijk of dit ook 1-op-1 geldt voor definitieve aanslagen die al over de jaren 2019 t/m 2020 zijn opgelegd, maar wij verwachten dat ook die waarschijnlijk niet in aanmerking zullen komen voor rechtsherstel.

Automatische compensatie

Voor de jaren 2021 en verder zal iedereen met box 3 vermogen automatisch worden gecompenseerd. In eerste instantie zal nog aangifte gedaan moeten worden in de oude systematiek, maar de Belastingdienst is druk bezig met het aanpassen van haar systemen. Bij het opleggen van de definitieve aanslag zal daarom wel rekening gehouden worden met de nieuwe systematiek.

Op dit moment hoeft in principe niemand actie te ondernemen, omdat de Belastingdienst zelf het voortouw gaat nemen in het rechtsherstel.

Wat wordt de herstelmethode?

Uit een brief van de staatssecretaris van Financiën, Fiscaliteit & Belastingdienst aan de Tweede Kamer op 28 april jl. blijkt dat er qua herstel gekozen zal gaan worden voor de zogeheten “forfaitaire spaarvariant”. Dit wil zeggen dat het werkelijke spaargeld, de werkelijke schulden en de werkelijke overige bezittingen forfaitair worden belast, rekening houdend met de forfaitaire percentages. Onderstaande tabel uit de brief van de staatssecretaris schetst de hoogte van de betreffende forfaitaire percentages:

Door rechtsherstel kan verzamelinkomen dalen wat weer gevolgen kan hebben voor bijvoorbeeld toeslagen

Het rechtsherstel box 3 zal voor veel burgers tot gevolg hebben dat het box 3 inkomen daalt, waardoor dus ook het verzamelinkomen zal dalen. Dit kan vervolgens weer effect hebben op regelingen (zoals toeslagen) die afhankelijk zijn van dit verzamelinkomen. Denk aan kinderopvangtoeslag, Wet Kindgebonden Budget, zorgtoeslag, ouderenkorting of de Verhuurders Eigen Bijdrage WLZ/WMO. Het idee is vooralsnog dat dit bij het herstel van het box 3 vermogen ook automatisch zal worden aangepast.

Meer weten?

Wil je meer weten over dit onderwerp? Neem dan gerust contact met ons op via 038 – 333 75 74 of info@felix.nl. Onze fiscalisten denken graag met je mee!

Lees verder

Logo felix.
Goudplevier 123
8271 GB IJsselmuiden
Duurzaamheid
felix. en duurzaamheid
Lees het hier
Daar word jij wijzer van
Gratis tips afgestemd op jouw branche
Laat je e-mailadres achter en we houden je op de hoogte van nieuwe regelgeving en andere nieuwswaardigheden.
felix. © 2024 Alle rechten voorbehouden.
Disclaimer | Privacy | Algemene voorwaarden