Wie is de fokker van een veulen: de bedenker van een embryo of de persoon bij wie het veulen wordt geboren?
Op het eerste gezicht lijkt het een simpele vraag: wie is de fokker van een veulen? ‘Vroeger’ was het antwoord daarop inderdaad vrij simpel: de persoon die de merrie drachtig maakte van een bepaalde hengst en bij wie het veulen uiteindelijk ook werd geboren.
Maar met de huidige voortplantingstechnieken (denk aan OPU, ICSI, embryotransfer & draagmoederschap) is het antwoord op die vraag niet meer zo makkelijk. Zeker niet als je daarbij ook nog eens de handel in embryo’s betrekt. Want stel dat persoon A via voortplantingstechnieken een embryo-combinatie creëert, maar persoon B dit embryo vervolgens koopt en het veulen via een draagmerrie ter wereld laat komen. Wie is dan de fokker van het veulen? Persoon A? Persoon B? Of misschien de eigenaar van de draagmerrie?
Wie is fokker bij de moderne voortplantingstechnieken?
Stel dat persoon A een goede merrie heeft en door middel van voortplantingstechnieken diverse embryo-combinaties creëert met hengsten die persoon A daarvoor geschikt vindt. Persoon A laat deze embryo’s invriezen.
Vervolgens verkoopt persoon A een ingevroren embryo aan persoon B. Persoon B laat dit embryo op zijn beurt in een draagmerrie plaatsen en uiteindelijk wordt het veulen bij persoon B geboren. Wie is dan de fokker? Is dat persoon A als ‘bedenker’ van het embryo? Of is dat persoon B omdat het veulen daar uiteindelijk ter wereld komt? Persoon B zal in die situatie ook degene zijn die het veulen voor de eerste keer bij een stamboek laat inschrijven. Of is dat misschien persoon C, de eigenaar van de draagmerrie?
In praktijk bestaat (nog) geen zwart-wit antwoord
Binnen de paardenwereld is er helaas nog geen zwart-wit antwoord op de vraag wie in zo’n situatie nou eigenlijk de fokker is. Toch zal de meerderheid waarschijnlijk betogen dat de bedenker van de ‘merrie x hengst combinatie’ als fokker zou moeten gelden. Die persoon is immers vaak eigenaar van de merrie en die persoon heeft ook de hengst uitgekozen. Bij het uitkiezen van een hengst gaat die persoon bovendien niet over één nacht ijs.
Integendeel, het is eigenlijk altijd een weloverwogen keuze in de verwachting dat dit een goede match gaat zijn met de merrie en een goed paard zal opleveren. Die bedenker van het fokproduct heeft er in dat geval dus ook alle belang bij om als fokker aan het veulen verbonden te blijven voor het geval het paard later inderdaad goed gaat presteren. Maar hoe logisch het ook klinkt: toch bestaat er in de praktijk nog genoeg discussie over en houden (inter)nationale stamboeken er andere regels op na.
De definitie van fokker bij het KWPN
Hoe gaat bijvoorbeeld het KWPN stamboek om met de definitie ‘fokker’? Dat kun je terug vinden in het ‘Registratiereglement KWPN’ (klik hier om het reglement te raadplegen). Zo is in artikel 4 lid 1 de algemene definitie van een fokker bepaald:
“(…) Artikel 4 – Fokker en geregistreerde
1. Per paard wordt(en) een (de) fokker(s) geregistreerd, zijnde degene die ten tijde van de datum van een dekking of inseminatie van een merrie, welke leidt tot de geboorte van een veulen, als geregistreerde van de betreffende merrie bij het KWPN is geregistreerd. (…)”
Naast deze algemene definitie kun je bij het KWPN in artikel 20 lid 24 ook een specifiekere regeling vinden voor embryotransplantatie of ICSI:
“(…) Artikel 20 – Registratie dekking en veulen
24. Indien er sprake is van embryotransplantatie of ICSI wordt als fokker het lid geregistreerd die het veulen aanmeldt, tenzij partijen schriftelijk anders verklaren. (…)”
Tip voor de praktijk: maak schriftelijke afspraken over ieders rol!
Zoals uit bovenstaande blijkt, registreert het KWPN bij embryotransplantatie of ICSI dus in principe de persoon die het veulen aanmeldt als fokker, tenzij partijen schriftelijk andere afspraken hebben gemaakt. Daar ligt dan ook direct de tip voor de algemene praktijk.
Want ben jij bedenker van merrie x hengst combinaties en zie jij jezelf dus (terecht) als fokker van een embryo? Ook als dat embryo uiteindelijk door jou aan een derde wordt verkocht en het veulen bij die koper ter wereld komt? Dan is het dus zaak dat je op papier goed vastlegt dat jij als fokker van het paard geregistreerd zal worden. Uiteraard kunnen onze juristen jou daarbij helpen, zodat jij je positie als fokker op de juiste wijze veiligstelt.
Meer weten?
Wil je meer weten over dit onderwerp? Heb je hulp nodig bij het correct schriftelijk vastleggen van jouw rol als fokker? Of heb je een andere hippische vraag, bijvoorbeeld over een paard met een verborgen gebrek of heb je een geschil met je stalhouder/pensionklant? Neem dan gerust contact met ons op via 038 – 333 75 74 of info@felix.nl. We denken graag met je mee!
