Mijn lesklant annuleert kort van tevoren de les. Kan ik wel of geen betaling van het lesgeld vragen?

Een lesklant die vlak vóór aanvang van de les laat weten dat hij of zij niet kan komen. Voor veel instructeurs en instructrices een herkenbare situatie. En behoorlijk vervelend, want je hebt er immers wel op gerekend om les te geven. Je hebt tijd gereserveerd, je planning van die dag er op aangepast en wellicht nee gezegd tegen andere (potentiële) lesklanten. Kun je in zo’n situatie een lesklant verplichten om alsnog het lesgeld aan jou te betalen? felix. antwoord!

Juridische kwalificatie van lesgeven

Het geven van lessen aan ruiters en amazones kwalificeert juridisch als een zogeheten “overeenkomst van opdracht”. De lesklant is meestal een particulier (consument). Dat wil zeggen: iemand die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf. Bij een overeenkomst van opdracht gelden dan de volgende regels voor het opzeggen (of “annuleren”) van een les.

Hoofdregel: lesklant mag te allen tijde les afzeggen

Als hoofdregel geldt dat een lesklant altijd de bevoegdheid heeft om een les af te zeggen of de overeenkomst met jou als instructeur geheel op te zeggen.

Afzeggen betekent niet dat je als instructeur óók met lege handen achterblijft

Maar, dat een lesklant in beginsel te allen tijde kan opzeggen, betekent nog niet dat jij als instructeur of instructrice altijd met lege handen achterblijft. Het in rekening brengen van het volledige lesgeld bij een annulering ligt juridisch echter ook nog weer niet zo eenvoudig. De wet zegt namelijk dat wanneer de klant een les annuleert, de klant in ieder geval “een naar redelijkheid vast te stellen deel van het loon” aan de opdrachtnemer (dat is de instructeur/instructrice) moet betalen. Dat hoeft dus niet per se het volledige lesgeld te zijn.

Maar is het annuleren van de les “volledig toe te rekenen aan de lesklant”? En is betaling van de volledige lesprijs “redelijk”? Dan zou juridisch gezien wél het volledige lesgeld alsnog in rekening gebracht mogen worden. Dat zijn natuurlijk abstracte en vage normen. Die normen moeten dan ook elke keer aan de hand van alle omstandigheden van het geval worden ingekleurd. Een hoop gedoe wat makkelijker kan!

Voorbeeld: uitspraak rechtbank Amsterdam over annulering autorijles

Een mooi aanknopingspunt ter illustratie daarvoor biedt een uitspraak van de rechtbank Amsterdam uit maart 2018. Die zaak ging over een (auto)rijschool. De klant van de rijschool annuleerde om 09:56 uur ’s ochtends haar autorijles die diezelfde (mid)dag nog zou plaatsvinden. De rijschoolinstructeur was op het afgesproken tijdstip wel beschikbaar. En vanwege de (zeer) korte afzeggingstermijn was hij niet meer in staat om een andere rijlesklant op dat tijdstip te plaatsen. Daarom had de rijschool het bedrag van de volledige rijles (totaal € 80,00) bij de lesklant in rekening gebracht. De rechter oordeelde daarover als volgt. Nu de lesklant er zélf voor had gekozen om de rijles niet te volgen en kort van tevoren zélf had afgezegd, moest de lesklant terecht het gebruikelijke bedrag van de 2-urige les van totaal € 80,- betalen aan de rijschool. Het lijkt er dus op dat de rechter uit Amsterdam van mening is dat wanneer kort van tevoren een les wordt geannuleerd door een lesklant, én dit volledig de eigen keuze is van de lesklant, het inderdaad redelijk is om het volledige lesgeld in rekening te brengen.

Maak jouw eigen instructie-overeenkomst

Voorkomen is natuurlijk beter dan genezen. Daarom adviseren wij om vooraf duidelijke afspraken te maken met jouw lesklanten in een instructie-overeenkomst. Zo voorkom je ook een vervelende (en dure!) gerechtelijke procedure zoals in het voorbeeld van de autorijschool hierboven. In een instructie-overeenkomst kun je bijvoorbeeld afspreken hoe kort van tevoren er kosteloos geannuleerd kan worden én welke kosten er in rekening worden gebracht als er toch te laat wordt afgemeld. En dat is natuurlijk niet het enige wat je kunt vastleggen in een instructie-overeenkomst. Wat dacht je bijvoorbeeld van afspraken over aansprakelijkheid en betaling? Stel nu contract op zodat jij je zaken goed op orde hebt en geen gedoe krijgt achteraf.